Gençlerle Proje Üretmek
“Gençliği iyiye yönelten insanlığı da iyiye yöneltir…” W. Leibniz
Gençler, toplumsal yaşamın en dinamik aktörleridir. Gençlerin sosyal sorumluluk projelerine katılımı ve fikirlerini ortaya koymadaki becerisi ancak ilgi, bilgi ve farkındalık düzeylerinin artmasıyla mümkündür. Bu konuda gençlerle uygulanacak projeler, programlar ve eğitim süreci birbirini tamamlamalıdır. Gençlerle yürütülen projeler, gençlerin ihtiyaçlarına yönelik politikalar geliştirilmesi ve benimsenmesi açısından önemli ve gereklidir.
Ülkemizde son yıllarda giderek önem kazanan gençlerle proje çalışmaları; eğitim, öğrenim ve istihdam açısından yararlı sonuçlar sağlamaktadır. Diğer yandan gençlerin, örgün eğitim dışında da kendi istekleri ile dahil oldukları projelerde, geleceklerini planlayarak, gençlik politikalarına katkı sağlamaları olumlu gelişmelerdir.
Gençlerin sosyal sorumluluk projelerine katılımlarının arttırılmasına yönelik uluslararası kamuoyunda özellikle son yıllarda ciddi farkındalık oluşmuştur. Gençlikle ilgili uluslararası düzeydeki kazanımlar, ulusal düzeydeki çalışmalara rehberlik etmektedir. Birçok ülke gibi ülkemiz de yasal düzenlemelerin getirdiği destekle gençlerin katılımını teşvik etmektedir.
Gençlerin sosyal sorumluluk projelerine katılımını arttırmak için üniversitelerin, yerel yönetimlerin ve sivil toplum kuruluşlarının gençlere yönelik hazırlanacak programlara ve projelere katılımları konusunda gençleri yönlendirmeleri önem arz etmektedir.
Gençler sosyal sorumluluk projesi üzerinde çalışırken; plan yapmak nedir, projelendirme nedir, iş takibi nedir, neden-sonuç ilişkileri nasıl olur gibi birçok konuda farkındalık geliştirir. Aslına baktığımızda, bütün bunlar iş hayatının temellerini oluşturan öğeler arasındadır. Bir projeyi önce tasarlayıp, sonra uygulamak ve sonuçlandırmak, baştan sona süreci deneyimlemek, yeri geldi mi plan yapmak, yeri geldi mi kriz yönetmek, yeri geldi mi ikna taktiklerini uygulamak, bütün bu süreçte öğrenmenin bir parçası olur. Daha da güzeli, bütün bunlar çok doğal gelişir ve kalıcı öğrenme olarak gencin bir parçası haline gelir.
Projeler boyunca gençler, hangi konularda iyi olup hangi yönlerini geliştirmeleri gerektiğinin bilincine varmaktadır. Başka kişilere faydalı olma durumu gençlerin kendilerine olan saygılarını artırmalarını sağladığı gibi onların kişilikleri üzerinde daha ılımlı bir etki oluşturmaktadır. Sosyal sorumluluk anlayışı ile duyarlılıkları artan gençlerin ikili ilişkilerinde de daha yapıcı oldukları gözlemlenmektedir. Toplumun birçok kesiminden kişilerle tanışmak, onlara yardım etmek ve onlarla ortak bir paydada buluşmak sosyal becerilerin gelişmesini de beraberinde getirmektedir.
Süreç boyunca projedeki hedef kitleyle iletişim halinde olmak ve birlikte hareket etmek gençlerin takım çalışmasını öğrenmelerini sağlamaktadır. Bu durum okul ve iş hayatında başarılı olmak adına oldukça önemli bir deneyimdir. Zaman yönetimi, verilen sorumluluğu eksiksiz yerine getirme ve problem çözme gibi beceriler de projelerin diğer pozitif katkıları arasında sayılabilir. Sosyal sorumluluk projeleri içerisinde yer almak, gençlerin bağımlılık yapan zararlı alışkanlıklardan kurtulmaları için de önemlidir.
Projeler içinde çalışan genç, bu süreçte neyi yapamadığını, hangi yönlerinin kuvvetli olduğunu ya da hangi yönlerini daha fazla geliştirmesi gerektiğini keşfeder. Nelerden hoşlandığının daha çok farkına varır. İş hayatında kendisine faydası dokunacak iletişim, zaman yönetimi, takım çalışması, vb becerileri deneyimleme fırsatı bulur. Gençlerin liderlik özellikleri gelişeceği gibi sorumluluk duyguları da gelişecek ve kendilerini daha iyi idare etmeyi öğreneceklerdir.
“Başkalarına yardım ederek yükseliriz.”
Kendine ve başkalarına şefkat, saygı gibi unsurlar, gençlerin sosyal sorumluluklarını geliştirmeleri için temel altyapıyı oluşturmaktadır. Günümüzde bireysel bir hayat sürdürmek imkansız; hepimiz toplumun bir parçasıyız. Bu nedenle, karşımızdaki kişiler ne kadar iyi, mutlu ve tatmin olursa, ister istemez bunun yansımaları da bireylerde, dolayısıyla toplumun bütününde kendini gösterecektir. Sosyal sorumluluk kavramı hem bireylerin hem de kurumların sahiplenmesi gereken, toplumsal bir duyarlılık olarak ele alınmalıdır. Toplumsal gelişim için her bireyin ve her kurumun sorumluluğu vardır. Kültürel alışkanlığımız nedeniyle toplumsal gelişimi merkezi devlet yönetiminden bekliyoruz. Bu alışkanlığı sorgulamalıyız, bu beklentiden vazgeçmeliyiz. Gelişim sorumluluğunun devlet ve yöneticiler kadar sivil girişimlerin de üzerinde olduğunu kabul ederek ilerlemek gerekir.
Toplum içinde beğenmediklerimizi sadece eleştirmekle kalmayıp, olumsuz olanı değiştirebilmeyi hedefleyerek belirli sorumluluklar üstlenip sosyal sorumluluk bilinciyle hareket etmek, toplumsal duyarlılık projeleri geliştirmek sadece toplumun geleceğine katkı açısından büyük değer oluşturmakla kalmaz, gençlerin kişisel gelişimine de çok büyük değer katar. Kurumsal ve toplumsal gelecek açısından çok önemlidir. Sorumluluk üstlenmedikçe bireysel gelişim sağlamak mümkün olamaz, toplumsal gelişime de katkı sağlanamaz. Sorumluluk üstlenmenin ilk ve küçük adımlarını, mümkünse lise çağında, olmazsa mutlaka üniversite çağında toplumsal duyarlılık projelerine girerek denemek gerekir.
Gençlerin sosyal sorumluluk çalışmaları yapmaları gençlerle ilgili toplumda oluşmuş pek çok önyargının yıkılmasını sağlar. Gençlere fırsat verildiğinde neler başarabilecekleri somut olarak hem yerelde hem de toplum genelinde olumlu izlenimler oluşturur. Toplumun gençlere güvenmesini sağlar. Gençlerin toplumsal sorumluluk projeleriyle, projelerden yararlanan ve etkilenen kişilere yarar sağladığı kadar, çevredeki insanlara, akranlarına ve kendilerinden yaşça küçüklere de örnek oluyor. Sosyal sorumluluk projelerine öncülük eden, katılan, bu alanda sorumluluk alan gençler erken yaşta çok önemli yaşam deneyimlerinden geçiyorlar.
Bütün bu nedenler ve daha fazlası nedeniyle, gençlerin sosyal sorumluluk projelerinde yer almalarını teşvik etmek konusunda bizlere büyük görev düşüyor. Yönlendirerek, daha da önemlisi örnek olarak! Emin olun bu sayede hiç farkında olmadan pek çok şey öğreniyorlar. Nereden mi biliyorum? Kendi deneyimlerimden… Üsküdar Üniversitesi Genç Beyinler Akademisi olarak kuruluşumuzdan bugüne gençlerin ülkemizin ihtiyaçlarına yönelik politika geliştirilmesine önem veriyor ve bu doğrultuda hazırladığımız projelerle hem gençlere hem ülkemize destek oluyoruz.
“Gençler cesaretimizi takviye ve idame eden sizsiniz. Siz almakta olduğunuz terbiye ve irfan ile insanlık meziyetinin vatan muhabbetinin fikir hürriyetinin en kıymetli timsali olacaksınız…” M. Kemal Atatürk
Dr. Öğr. Üyesi Nebiye YAŞAR/ Genç Beyinler Akademisi Direktörü
